ارزیابی کمّی میزان تمرکز توسعه اراضی شهری با استفاده از تابع ripley’s k در gis منطقه مورد مطالعه: محدوده شهرهای اسلام شهر، رباط کریم، نسیم شهر

فرایند توسعة شهرها همواره یکی از مهم ترین موضوعات پیش روی پژوهشگران مسائل شهری بوده است. افزون بر میزان رشد شهرها در زمان های مختلف، شکل و الگوی توسعه نیز مورد توجه بوده است. در پژوهش حاضر از یکی از توابع تحلیلی سامانة اطلاعات جغرافیایی (gis) به نام تابع ripley’s k استفاده گردید. براساس این تابع می توان وضعیت تمرکز (خوشه ای بودن) نقاط نمونه را نسبت به حالت تصادفی براساس شمارش تعداد نقاط در فواصل مختلف مورد مقایسه قرار داد. در تحقیق حاضر، براساس تابع ripley’s k میزان تمرکز فرایند توسعه شهری به صورت کمّی برای سه محدوده شهری حومه جنوب غرب تهران شامل اسلام شهر، رباط کریم، نسیم شهر و برای دو دورة سال های 1371 تا 1375 و 1375 تا 1381 محاسبه و نتایج آن ارائه گردیده است. داده های مورد نیاز این تحقیق از تصاویر ماهواره ای spot استخراج شد. نتایج تحقیق نشان داد که درمجموع تمرکز فرایند توسعه در دوره زمانی سال های 1375 تا 1381 در محدودة شهرستان اسلام شهر، افزایش و در محدودة شهرستان های رباط کریم و نسیم شهر کاهش یافته است. از مزیت های روش به کار گرفته شده در این تحقیق، امکان به کارگیری آن در مناطق مختلف و برای دوره های زمانی متفاوت و در فواصل (مقیاس های) مختلف است.